Ένα παιδί που γίνεται αντικείμενο χλευασμού! Ένα παιδί που δεν ανήκει στην ομάδα! Ένα παιδί που κακοποιείται λεκτικά από τους συνομηλίκους του! Ένα παιδί που ντρέπεται για την εμφάνισή του και τις προσωπικές επιλογές του! Ένα παιδί που έχει εμφανή τα σημάδια βίας στο σώμα και την ψυχή του! Ένα παιδί που γίνεται αντικείμενο αρνητικών σχολίων ή και απειλών στο Διαδίκτυο και σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης! Πολλά παιδιά που εξαιτίας όλων αυτών των περιστατικών οδηγήθηκαν σε ακρότητες, κρατώντας για πάντα μαζί τους το μεγάλο μυστικό! Κι αυτό δεν είναι άλλο από τον σχολικό εκφοβισμό!
Την αρνητική πρωτιά κατέχει στην Ευρώπη, σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian, η Μεγάλη Βρετανία! Τα τελευταία χρόνια η βία στα θρανία έχει αγγίξει και τη χώρα μας σε ποστοστό που ανέρχεται περίπου στο 32%, σύμφωνα με τελευταία έρευνα που ανέλαβε «Το Χαμόγελο του παιδιού». Οι κυριότερες μορφές του bullying στην Ελλάδα είναι η χρήση προσβλητικών υποκοριστικών καθώς και τα πειράγματα σχετικά με την εμφάνιση. Δυστυχώς τα ποσοστά είναι υψηλά…
• Το 32% των μαθητών γυμνασίου και λυκείου της Ελλάδος έχουν βιώσει τον σχολικό εκφοβισμό.
• Το 46% των μαθητών έχει κτυπήσει άλλα παιδιά.
• Το 30% των μαθητών έχει εκφοβίσει άλλα παιδιά.
Ποιό είναι το προφίλ του θύματος και ποιό το προφίλ του θύτη;
Θύμα: είναι μαθητής χωρίς φίλους, ευαίσθητος και περιθωριοποιημένος από τους συνομηλίκους του. Αδυνατεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του και συνήθως αντιμετωπίζει οικογενειακά προβλήματα με αποτέλεσμα να έχει συναισθηματική ανασφάλεια και χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Θύτης: είναι μαθητής που επιδιώκει την προσοχή των συμμαθητών του, συνήθως έχει άσχημες σχέσεις με τους συνομηλίκους και τους εκπαιδευτικούς του, αδιαφορεί για τις επιπτώσεις που έχει η πράξη του και στρέφει την επιθετικότητά του σε άτομα που εύκολα στοχοποιούνται. Έχει χαμηλή σχολική επίδοση και συνήθως έρχεται αντιμέτωπος με φαινόμενα βίας στο οικογενειακό του περιβάλλον.
Ποιες είναι, όμως, οι δραστικές λύσεις και οι παρεμβάσεις που μπορεί να κάνει ένα σχολείο, προκειμένου μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα να επιλύσει το μεγάλο αυτό πρόβλημα, που απασχολεί και την ελληνική κοινωνία;
Εκτός από ευαισθητοποίηση και ενημέρωση που πραγματοποιείται προς μαθητές και εκπαιδευτικούς από το Τμήμα Ψυχολόγων ΚΑΠ του σχολείου και από ερωτηματολόγια φιλίας, δράσεις κοινωνικοποίησης των παιδιών και το Πρόγραμμα Συναισθηματικής Νοημοσύνης που υλοποιείται σε όλο το σχολείο, τα εκπαιδευτήρια Νέα Γενιά Ζηρίδη δίνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στους μαθητές και καλλιεργούν δεξιότητες ζωής, αποδεικνύοντας ότι τα παιδιά μπορούν να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους και να φτιάξουν ένα σχολείο που όλοι οι μαθητές είναι ξένοιαστοι και ευτυχισμένοι!
Αναλαμβάνουν λοιπόν την πρωτοβουλία να λειτουργήσουν ως διαμεσολαβητές για την επίλυση των συγκρούσεων και των διαφορών μεταξύ των μαθητών της κοινότητας τους. Το πρόγραμμα «μαθητές – διαμεσολαβητές» έχει ως στόχο την ανάπτυξη και καλλιέργεια ουσιαστικών σχέσεων μεταξύ των μαθητών που στηρίζονται στο σεβασμό, στο διάλογο και στην αμοιβαία κατανόηση.
Τα παιδιά που συμμετέχουν στο πρόγραμμα:
εκπαιδεύονται στη διαχείριση συγκρούσεων και συναισθημάτων, μαθαίνουν να ανιχνεύουν και να εστιάζουν στην ουσία των συγκρούσεων, να καλλιεργούν επικοινωνιακές δεξιότητες και να αναπτύσσουν διαπραγματευτικές ικανότητες.
Καθημερινά λοιπόν, στην τάξη, στην αυλή ,γενικότερα σε κάθε ευκαιρία επεμβαίνουν δυναμικά σε κάθε τσακωμό, αντιπαράθεση ή σύγκρουση. Βοηθούν και τις δυο πλευρές να επικοινωνήσουν, να εστιάσουν στις ομοιότητες και όχι στις διαφορές, να καταφύγουν στο διάλογο και όχι στο δίκαιο της πυγμής του ισχυρότερου !
Τα παιδιά χρειάζονται φίλους…
Τα παιδιά που δεν έχουν παρέες, που δεν έχουν με ποιον να μοιραστούν στιγμές στο διάλειμμά τους ζουν μάλλον μοναχικά στους διαδρόμους, στην τάξη, στο διάλειμμα. Είναι μάλιστα πιο επιρρεπή στο να δεχθούν την αποδοκιμασία ή την απόρριψη από τους συμμαθητές τους.
Γι’ αυτό στα εκπαιδευτήρια Νέα Γενιά Ζηρίδη δημιουργήσαμε το πρόγραμμα «μαθητές – befrienders»! Οι μαθητές που εκδηλώνουν ενδιαφέρον εκπαιδεύονται ώστε να εντοπίζουν και να βοηθούν άλλους συμμαθητές τους προκειμένου να εντάσσονται σε παρέες ομηλίκων ή σε παιχνίδια και δράσεις που οργανώνουν μεγαλύτεροι μαθητές για μικρότερους. Έτσι, δεν υπάρχουν παιδιά μόνα τους, παιδιά που δεν μοιράζονται τη χαρά του παιχνιδιού και της ομαδικότητας.
Τα παιδιά που έχουν καλλιεργήσει δεξιότητες ζωής όπως η κοινωνικοποίηση, η επικοινωνία και η θετική στάση ζωής, αναπτύσσουν αυτοπεποίθηση στα σχολικά τους χρόνια και είναι ευτυχισμένοι άνθρωποι σε όλη τους τη ζωή.
Τα παιδιά μας είναι ό,τι πολυτιμότερο έχουμε! Είτε ως γονείς είτε ως δάσκαλοι ας μη ξεχνάμε να φροντίζουμε όχι μόνο για το πόσο καλά πηγαίνουν στο σχολείο αλλά κυρίως για το αν είναι χαρούμενα, χαμογελαστά και ευτυχισμένα!
Μπορούμε να ξανακερδίσουμε τα παιδιά μας και να αφήσουμε έξω από τη ζωή τους κάθε φαινόμενο βίας και απάνθρωπης συμπεριφοράς!
Αθηνά Κλάδου, Άννα Ξένου, Νάνσυ Φωτεινού, Συντονίστριες δράσεων Student Care για το Γυμνάσιο και το Λύκειο, Φιλόλογοι των Εκπαιδευτηρίων Νέα Γενιά Ζηρίδη
