Μαμά-Παιδί
Μετά τη γέννηση του γιου μου, αισθάνομαι αρκετά χάλια και αναρωτιέμαι αν έχω επιλόχεια κατάθλιψη!
Απαντά η Σοφία Αντύπα, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Θέτω αυτό το ερώτημα, όπως το θέτει και η αναγνώστρια διότι, αντιλαμβάνομαι πως ασκείτε γύρω από τις μητέρες, μια αόρατη πίεση από την κοινωνία, να είναι πανευτυχής μαζί με το νέο τους μωρό, σαν κάτι διαφημίσεις που βλέπουμε στην τηλεόρασή, όπου η μητέρα πλέει σε πελάγη ευτυχίας!
Ακόμα και όταν θηλάζει, ο κόσμος γύρω της περιμένει να δει μια ήρεμη και γαλήνια μητέρα όπου κρατάει το μωρό στο στήθος της και νιώθει πλήρης… Η πραγματικότητα βέβαια τις περισσότερες φορές απέχει πολύ από αυτήν την εικόνα!
Ταξιδεύοντας την προηγούμενη εβδομάδα με το αεροπλάνο, κάθισα δίπλα σε μια νέα μητέρα με ένα αγοράκι 40 ημερών όπου κατά όλη τη διάρκεια της πτήσης (περίπου 3 ώρες), προσπαθούσε να θηλάσει το μωρό της, με άγχος και αγωνία καθώς ήτανε το πρώτο της ταξίδι, και πολύ εξαντλημένη η ίδια.
Μιλήσαμε αρκετά και πάνω στην συζήτηση μας σκεφτόμουνα πως και εγώ εκείνη τη στιγμή ένιωθα τη δυσφορία του βρέφους, και την κούραση και ενδεχομένως απογοήτευση της μητέρας που αισθανότανε πως κάτι δεν κάνει καλά ή όπως θα “έπρεπε¨..Είναι σαν η έννοια της “λεχώνας” να μην υπάρχει πια, όπου η μητέρα επέτρεπε στον εαυτό της, αλλά και οι γύρω της, κάποιο χρόνο ανάρρωσης και προσαρμογής.
Σκεφτόμουνα λοιπόν αν η μητέρα αυτή στο αεροπλάνο έπασχε από επιλόχεια κατάθλιψη, και πόσο σημαντικό είναι να μπορεί κανείς να το διαχωρίσει. Διότι είναι σύνηθες μια μητέρα μετά τη γέννα να νιώθει ευάλωτη, να κλαίει εύκολα, να αισθάνεται απελπισία σε στιγμές καθώς δεν ξέρει ακριβώς τι πρέπει να κάνει, να νιώθει μόνη ή αγχωμένη, και να μην κοιμάται εύκολα.
Τι γίνεται όμως όταν αυτά τα συμπτώματα συνεχίζουν μετά από κάποιες εβδομάδες και δεν εξαφανίζονται, αλλά αντιθέτως πολλαπλασιάζονται, και η μητέρα νιώθει συνεχώς πεσμένη ψυχολογικά, δεν έχει την ικανότητα να συγκεντρωθεί και να πάρει αποφάσεις, αισθάνεται ένοχη πολύ, υποφέρει από πονοκεφάλους, κλαίει συνέχεια, είναι ταραγμένη και δεν μπορεί να φροντίσει το μωρό της επαρκώς; Βασικά τι γίνεται όταν η ίδια αισθάνεται ανεπαρκής;
Σημαίνει πως η μητέρα αυτή πάσχει από επιλόχεια κατάθλιψη, (περίπου 1 στις 10 γυναίκες), η οποία, εμφανίζεται μέσα σε ένα μήνα μετά τον τοκετό, είναι βαριά είδους κατάθλιψη, και συνήθως προσβάλλει γυναίκες με προϋπάρχουσα διαταραχή της διάθεσης, ή άλλης ψυχικής διαταραχής. Η αιτιολογία πάντως δεν είναι μέχρι στιγμής ξεκάθαρη. Τα συμπτώματα κυμαίνονται από αυτά που ανέφερα παραπάνω, μέχρι και απόπειρα αυτοκτονίας. Μπορεί επίσης, η μητέρα, να είναι εξαιρετικά αμφιθυμική, να σκέφτεται τρόπους να βλάψει το μωρό της, ή να μην ενδιαφέρεται καθόλου για αυτό.
Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς πως χρειάζεται παρέμβαση ιατρού, και ψυχολόγου (σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται η βοήθεια και των δύο, και σε άλλες, η βοήθεια της ψυχοθεραπείας αρκεί), ώστε η μητέρα αυτή να μπορέσει να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα, να ανακουφιστεί, να βοηθήσει έτσι και το μωρό της, καθώς και το ίδιο υποφέρει από τη διαταραχή της, και να καταφέρει να δημιουργήσει μια σχέση μαζί του.
Τα καλά νέα είναι πως με τη βοήθεια των ειδικών ψυχικής υγείας, η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να θεραπευτεί. Οι στενοί άνθρωποι λοιπόν μιας μητέρας χρειάζεται να είναι ενημερωμένοι, όπως και η ίδια η μητέρα, από τον ιατρό της, και να έχουνε την ενσυναίσθηση να αντιληφθούν πως “κάτι δεν πάει καλά”, να μην φοβούνται να το αναγνωρίσουν, και να ζητήσουν άμεσα την βοήθεια και την καθοδήγηση κάποιου ειδικού, διότι η επιλόχεια κατάθλιψη δεν θα ‘περάσει’ από μόνη της. Αν λοιπόν νιώθετε άσχημα εδώ και αρκετό καιρό μην διστάσετε να ζητήσετε άμεσα βοήθεια.
