Τοκετός: Πώς θα καταλάβεις ότι ήρθε η ώρα; Όσα πρέπει να ξέρει κάθε υποψήφια μητέρα!

Από τον Γιάννης Μπιτζούνης

Οι μέρες μπορεί να πλησιάζουν, όμως, αν είναι η πρώτη φορά που γίνεσαι μαμά, πιθανόν να έχεις πολλές απορίες για τα συμπτώματα και τα σημάδια που θα σημάνουν ότι η ώρα του τοκετού έφτασε. Και πάλι, όμως, πώς μπορεί να είσαι απόλυτα σίγουρη; Σημαίνει άραγε αυτός ο πόνος στη μέση ή στην πλάτη ή τα μικρά πονάκια που εμφανίζονται πού και πού ότι η διαδικασία πρόκειται να ξεκινήσει;

Ή μήπως όχι; Και φυσικά, οι απορίες σου δεν είναι μόνο αυτές, αφού οι ερωτήσεις σου για την εμπειρία του τοκετού είναι σίγουρα πολλές. Ο Δρ. Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος μαιευτήρας, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση και Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής emBIO, είναι ο ειδικός που επιλέξαμε για να απαντήσει στις πιο καίριες ερωτήσεις που αφορούν το συγκεκριμένο θέμα.

Τί είναι ο ψευδής τοκετός;

Δεν είναι λίγες οι εγκυμονούσες που τις τελευταίες εβδομάδες της κύησης μπερδεύονται από πονάκια που θεωρούν πως μπορεί να σημαίνουν ότι έφτασε η ώρα του τοκετού. Πρόκειται για τα χαρακτηριστικά σημάδια του ψευδή τοκετού. Σε αυτή την περίπτωση οι ωδίνες της μήτρας δεν είναι τακτικές, δε διαρκούν πολύ και γίνονται αισθητές στο κάτω μέρος της κοιλιάς και κοντά στη βουβωνική χώρα. Εάν λοιπόν αυτές οι μικροωδίνες, που θα αισθανθεί η γυναίκα, παραμένουν ακανόνιστες, δεν αυξηθούν και δε ρυθμιστούν ούτε σε ένταση αλλά ούτε και σε διάρκεια, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σταματήσουν και να εξαφανιστούν. Πιο συγκεκριμένα, ο πραγματικός τοκετός έχει ωδίνες με τακτική περιοδικότητα και συχνότητα που γίνεται όλο και πιο σύντομη. Αντίθετα, στον ψευδή τοκετό, οι συσπάσεις γίνονται σε άτακτα χρονικά διαστήματα. Επίσης, οι συσπάσεις του πραγματικού τοκετού κρατούν περισσότερο από 30 δευτερόλεπτα στην αρχή και όσο περνά ο χρόνος αυξάνεται η διάρκειά τους, φτάνοντας τα 60 δευτερόλεπτα, ενώ στον ψευδή τοκετό, ποικίλλει η διάρκεια και η ένταση. Τέλος στον πραγματικό τοκετό, ο πόνος μπορεί να ξεκινά από ψηλά στην κοιλιά, την οποία διαπερνά, φτάνοντας μέχρι χαμηλά τη μέση ή και αντίστροφα, να ξεκινά από τη μέση και να φτάνει μέχρι ψηλά την κοιλιά. Αντίθετα στον ψευδή τοκετό, οι συσπάσεις μοιάζουν σαν γενικευμένο σφίξιμο στην περιοχή της κοιλιάς, ενώ η αλλαγή της θέσης του σώματος μπορεί να μειώσει ή να σταματήσει τις συσπάσεις.

Θα πρέπει πάντως να τονιστεί ότι η εμφάνιση των συμπτωμάτων του ψευδή τοκετού συμβάλλει στην εξέλιξη του πραγματικού τοκετού και συνήθως σημαίνει ότι ο τοκετός θα ξεκινήσει μετά από μερικές ημέρες.

Πώς είναι οι πόνοι και οι συσπάσεις του τοκετού;

Χαρακτηριστικό σημείο του πραγματικού τοκετού είναι οι ωδίνες της μήτρας, που γίνονται ρυθμικές με αυξανόμενη ένταση και διάρκεια, εμφανίζονται σε σταθερά χρονικά μεσοδιαστήματα, τα οποία γίνονται όλο και μικρότερα, ενώ η έντασή τους όλο και αυξάνεται. Η γυναίκα στην αρχή μπορεί να αισθάνεται πόνο χαμηλά στη μέση, που τείνει να μεταφέρεται προς τα εμπρός, δηλαδή στην κοιλιά της.

Πόση ώρα διαρκούν οι συσπάσεις, με ποια συχνότητα και πώς μεταβάλλονται;

Οι συστολές προοδευτικά αυξάνουν σε δύναμη και διάρκεια. Η γυναίκα αισθάνεται τον πόνο αρχικά στο πίσω μέρος του σώματος, δηλαδή στη μέση που τείνει να μεταφέρεται προς τα εμπρός, δηλαδή στην κοιλιά της.. Με το πέρασμα της ώρας, οι συσπάσεις γίνονται πιο έντονες και η συχνότητά τους αυξάνεται. Όταν οι ωδίνες αυτές φτάσουν στο σημείο να έρχονται κάθε 10 λεπτά για αρκετή ώρα, τότε θα πρέπει να ενημερώσει τον γιατρό της ή τη μαία της.

Ποια είναι τα κύρια σημάδια προ του τοκετού;

Με το πέρασμα των ημερών και ενώ η ημερομηνία για τη γέννηση του παιδιού θα πλησιάζει, θα υπάρξουν κάποια σημάδια προειδοποίησης για το ξεκίνημα του τοκετού. Πιο συγκεκριμένα, αυτά είναι οι τακτικές και έντονες συστολές, η ρήξη των υμένων (σπάσιμο νερών), η εμφάνιση βλέννης που περιέχει και ίχνη αίματος. Όσον αφορά στη βλέννη, η αλήθεια είναι ότι δεν παρατηρείται από όλες τις γυναίκες, αφού μπορεί να εμφανιστεί κάποια λεπτά, ώρες ή ακόμα και μέρες πριν τον τοκετό.

Τα συμπτώματα εμφανίζονται σταδιακά ή μαζί;

Τα σημάδια έναρξης τοκετού μπορεί να εμφανιστούν είτε ξεχωριστά είτε σε συνδυασμό. Στις περισσότερες έγκυες οι συστολές εμφανίζονται μέσα στις επόμενες 12 ώρες από το σπάσιμο των νερών. Μπορεί όμως οι πόνοι το τοκετού να ξεκινήσουν χωρίς να σπάσουν τα νερά.

Πώς θα καταλάβω ότι σπάσανε τα νερά;

Η ρήξη των υμένων μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, ακόμη και στον ύπνο και χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιο άλλο σύμπτωμα. Θα νιώσετε να ρέει από τον κόλπο σας είτε συνεχώς είτε λίγο λίγο ένα υγρό αραιό χωρίς ίχνη αίματος. Αυτό είναι το αμνιακό υγρό που υπάρχει μέσα στο σάκο όπου βρίσκεται το μωρό. Πολλές έγκυες μπερδεύουν το αμνιακό υγρό με τα ούρα. Η διαφορά είναι ότι, ενώ το αμνιακό υγρό τρέχει ασταμάτητα, τα ούρα κάποια στιγμή σταματούν. Επίσης, το χρώμα του αμνιακού υγρού είναι διαυγές και άχρωμο συνήθως σαν νερό, ενώ των ούρων είναι κιτρινωπό και έχει τη χαρακτηριστική οσμή. Αυτό που μπορεί να βοηθήσει για να καταλάβετε τη διαφορά είναι η χρήση λεπτής σερβιέτας. Όταν πρόκειται για ρήξη θυλακίου, κάθε φορά που θα αλλάζετε σερβιέτα θα είναι συνεχώς βρεγμένη, ενώ όταν πρόκειται για ούρα, θα είναι στεγνή. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ειδοποιείτε τον γυναικολόγο σας.

Πότε θα πρέπει να πάω στο νοσοκομείο;

Αν αντιληφθείτε οποιοδήποτε από τα πιο πάνω συμπτώματα που αναφέρονται, ακόμη κι αν δεν είστε σίγουρη, πρέπει να ενημερώσετε αμέσως τον θεράποντα γιατρό σας και να μεταβείτε γρήγορα στο μαιευτήριο. Αν σπάσουν τα νερά, θα πρέπει οπωσδήποτε να πάτε στο νοσοκομείο. Ή ακόμα κι αν δεν έχουν σπάσει, αλλά οι συσπάσεις εμφανίζονται τακτικά, αρχίστε να ετοιμάζεστε για το μαιευτήριο. Μπορείτε όμως να περιμένετε στο σπίτι, αν έχετε συσπάσεις ανά δέκα λεπτά κι όχι πιο σύντομα. Αν όμως η περιοδικότητά τους είναι κάθε 7 λεπτά, θα πρέπει να πάτε στο νοσοκομείο και το ίδιο να κάνετε οπωσδήποτε αν είναι πιο σύντομες από 5 λεπτά. Ρόλο παίζει επίσης, αν είναι το πρώτο ή το δεύτερο παιδί, καθώς στο δεύτερο η διαδικασία μπορεί να είναι πιο γρήγορη. Σε κάθε περίπτωση, είτε είστε σπίτι είτε στο μαιευτήριο, είναι σημαντικό να κρατήσετε την ηρεμία και ψυχραιμία σας και κάντε την πιο αισιόδοξη σκέψη της ζωής σας: ότι σύντομα θα αντικρίσετε το μωρό σας!